تاریخ افغانستان

نمایه تاریخ افغانستان

لشکرکشی کورش به سرزمين افغانستان امروزی ( 535-529 قبل از میلاد )
لشکرکشی اسکندر مقدونی ( 330-327 قبل از میلاد )
دولت کوشانی ( سده اول ميلادی)
تسلط ساسانيان بار اول ( 365-230 ميلادی )
تسلط هونهای سفيد ( 565- 455 ميلادی )
تسلط ساسانيان بار دوم ( 644-565 ميلادی )
ورود نيروهای عرب و ظهور اسلام ( نيمه اول سده هفتم ميلادی )
کابل شاهيان و رتبيلان ( 670-650 ميلادی )
صفاريان ( 900 ميلادی )
سامانيان ( 999 ميلادی )
غزنويان ( 1150 ميلادی )
لشکرکشی چنگيز ( 1221 ميلادی )
پادشاهی تيمور لنگ ( 1405 ميلادی )
دولت صفوی ايران ( 1722 ميلادی )
دولت مغولی هند ( 1803 ميلادی )
تشکيل پادشاهی افغان
ميرويس خان ( 1709 ميلادی )
ابداليان ( 1763 ميلادی )



روز شمار تاریخ افغانستان


6/3/1752 میلادی، جنگ ميان سپاه افغان و قواي مير میوند در اطراف شهر لاهور رخ داده و نيروهاي افغان به پيروزي دست يــافتند
10/3/1752 میلادی، نيروهاي افغاني شهـــر لاهــور را تصــرف کـــردند
15/12/1756 میلادی،احمدشاه دراني بــراي چهارمين بار با قــواي عظيم اش به سوي شهر لاهور در حــرکت شدند.
22/1/1757 میلادی، نيروهاي احمـــد شاه دراني در اطراف شهـــر دهلي موضع گـــرفتند .
28/1/1757میلادی، احمـــد شاه دراني و نيرو هايش به شهر دهلي داخل شدند و عالمگير دوم امپراتور مغول از آنها استقــبال نمـــود .
1/2/1757 میلادی،احمد شاه دراني فرمان صادر کرده و در آن خواستار تامين امنيت وحفظ جان و مال اهالي دهـلي شـــــد .
1/2/1757 میلادی، نيروهاي احمد شاه مقاومت مـــردم مرهته را درهم شکستاندند.
2/2/1757میلادی، نيروهاي احمــد شاه دراني شهــر فريد آباد مرکز قواي مرهته را به آتش کشيدند .
اکتوبر 1759میلادی، احمـــد شاه دراني و نيروهايش بــراي پنجمين بار قصــد حمله به هنــد را نمودند .
25/10/2004میلادی، احمد شاه دراني و نيروهايش درياي سنــد را عبــور کرده وارد پنجاب شدند .
5/3/1960میلادی، قلــعه نظامي جت ها در عليگره بدست قــواي احمــد شاه دراني سقوط کــرد .
14/1/1761میلادی، قواي مرهته در پاني پت شکست فاحش خورده و شهر بدست نيروهاي احـــمد شاه بابا سقوط نمــــــود .
15/1/1761میلادی، احمــد شاه دراني در حاليکه الماس کـــوه نور را بر سر داشت وارد شهر پاني پت هنــد شد .
12/12/1762 میلادی، احمـــد شاه درانــي بعــد از فتح امـر تسر و عقـــد معاهده با آنهـــا روانه افغانستان شـــد .
اکتــوبـــر 1764 میلادی، احمـــد شاه دراني بـــراي هفتمين بــار افغانستان را به قصـــد لاهـــور و هنــد ترک نمــود .
21/12/1766 میلادی، نيـــروهـــاي افغاني شهـــر فيصل آباد را تصـــرف نمودند .
26/5/1767 میلادی، نيرو هاي افغان به سر پرستي سردار جهــان خان مقاومت سکها و متحــــدين آنــها را در نــقاط مختلف پنجاب درهم شکسته و در اين مناطق حــــاکم شدنـــد .
9/6/1772میلادی، احمـــد شاه بابا شهـــر مشهد ايران را دوباره تصرف و به قنـــدهار بازگشت .
23/10/1775 میلادی، احمـــد شاه دراني در شهر قندهار وفات نمـــوده و پســـرش تيمور شاه به سلطنت رسيــد .
1775میلادی، پايتخت افـغــــانستا ن از شهـــر قندهار به کــابل انتقال يافت .
19/5/1793 میلادی، تيمــورشاه دراني پادشاه افغـــانستان در بالا حصــار کابل وفـــات يافت .
23/5/1793 میلادی، شاه زمــــان بـــه حيث پا دشاه افغانستان انتخاب شــــد .
25/7/1801 میلادی، شاه محمــود شاه زمان را دستگير و او را کور نموده خود بر چوکي سلطنت تکيه زد .
4/6/1803 میلادی، درگيري شــديــدي ميان اهالي سني مذهب و شيعه مذهب شهر کابل بـه وقوع پيوست .
13/7/1803 میلادی، شاه شجاع به کابل رسيد و خود را پادشاه مشروع افغانستان اعلان نمود .
17/6/1809 میلادی، معاهده سه فقره اي دوستي بين شاه شجاع و مونت استورات الفنستن نماينده وقت بريتانيا در پيشاور به امضا رسيـــد .
3/2/1810 میلادی، شاه شجاع از افغانستان فـــرار کرده و خويش را تسليم رنجيت سنگ حکمران وقت پنجاب نمود .
اکتوبر 1826 میلادی، امير دوست محمـــد خــان شهـــر کابل را تصرف نمـــود .
4/9/1828 میلادی، شاه محمـــود پادشاه افغانستان وفات نمــــود .
سال 1835 میلادی، امير دوست محمـــد خــان اعلان پادشاهي و خود را اميرالمؤمنين خـــواند.
20/9/1838 میلادی، الـــکساندر برنس به حيث نماينده گورنر جنـــرال بريتانيائي مستقر در هنـــد به کابل آمـــد .
26/6/1838 میلادی، مــعاهده هفده مــاده اي مابين نماينده حکومت بريتانيا وشاه شجاع و رنجت سهنگ در لاهور به امضا رسيد .
24/7/1883 میلادی، نيرو هاي ايراني شهـــر هـــرات را محـــاصره نمودند .
8/9/1883 میلادی، محـــاصره شهـــر هـــرات به پايان رسيد و شهر تسليم نشد .
1/10/1838 میلادی، جنرال لارد اکلند بريتانيه وي در سمله فــرمان جنگ در برابر افغانستان را صادر نمود .
جولاي 1839 میلادی، امــير دوست محمــد خان با قــوايش بطــرف بـاميــان عقب نشيني کـــرد .
28/4/1939 میلادی، شاه شجاع براي بار دوم خود را پادشاه اعلان نموده و در قنــدهار به تخت سلطنت نشست .
6/8/1839 میلادی، شاه شجاع با قواي انگليس وارد شهـــر کابل شـــد .
15/10/1840 میلادی، عساکر انگليسي قريجات سمت شمال کابل را طعمــه آتش کـــردند .
5/11/1840 میلادی، امير دوست محمـــد تسليم انگليسها شـــد .
30/10/1841 میلادی، مجاهدين افغان با يک حمله غافلگيرانه به قشون انگليس در بالا حصار کابل شبیخون زدند .
23/12/1841 میلادی، جلسه اي بين رهبران افغان و انگليس در کابل داير شد و طي آن ويليام مکناتن سفير وقت بريتانيا در کابل توسط وزير محمــد اکبر خان به هلاکت رسيد.
1/1/1842 میلادی، معاهده هجده ماده اي ميان رهبران افغان و انگليس به امضا رسيد .
6/1/1842 میلادی، قــواي متجاوزگر انگليس آماده ترک کابل شدند .
13/1/1842 میلادی، قواي انگليس به هنگام خروج از کابل مورد هجوم مجاهدين افغان قرار گرفته و به جز از يک تن آنها بنام داکتر برايدن متباقي همه کشته شدند.
5/4/1842 میلادی،شاه شجاع توسط يکي از رهبران مجاهدين افغان در منطقه سياه سنگ کابل به قتل رسيد .
30/3/1855 میلادی، قـــرارداد دوستي ميان افغانستان و انگليس در سه مـــاده در شهر پشاور به امضا رسيـــد .
27/5/1863 میلادی، شهــر هــرات بعـــد از ماه ها محاصره بدست قواي دوست محمد خان سقوط کــرد و مقبره هـــري توسط قواي اين شخص ويران گـــرديد .
9/6/1863 میلادی، اميـــر دوست محمـــد در هـــرات وفات يافت .
12/6/1863 میلادی، امير شيرعلــي خان زمـــام قـــدرت را بدست گـــرفت .
1866 میلادی، محمـــد افضل خان پادشاه افغانستان شـــد .
7/10/1867 میلادی، امير محمـــد افضل خان در کابل وفات يافت .
1868 میلادی، محمـــد اعظم خـــان به پادشاهـــي رسيـــد .
7/9/1868 میلادی، قواي شير علي خان در نواحي شش گاو کابل بر نيرو هاي محمد اعظم خان پيروز شده و شير علي خان بار دوم به حيث پادشاه افغانستان قرار گـــر فت .
21/11/1878 میلادی، نيرو هاي بريتانيه اي از سه استقامت بالاي افغانستان حمله کرده و جنگ دوم افغان و انگليس آغاز شــــد .
8/1/1879 میلادی، قواي انگليس به قومانداني جنرال استورات شهر قندهار را تصرف کــردند .
21/2/1879 میلادی، اميــر شير علي در مزار شريف وفات يافت .
مارچ 1879 میلادی، محمـــد يعغوب خــان از محبس رها و در کابل به پادشاهي ر سيد .
26/5/1879 میلادی، معاهـــده ننگين گندمک بين يعغوب خان و لوئيس کيوناري به امضا رسيد .
30/5/1879 میلادی، معاهده گندمک از طرف وايسراي بريتانوي تصديق شد .
3/9/1879 میلادی، اهالي شهر کابل عليه انگليسها قيام کرده و کيو ناري سفير وقت انگليس را به قتل رساندند .
12/10/1879 میلادی، امير محمد يعغوب استعفايش را به نماينده انگليس پيشنهاد کرد .
17/10/1879 میلادی، انفجار قوي در داخل بالا حصار کابل رخ داد و شمار زيادي از قشون بريتانوي کشته شدند .
1/12/1879 میلادی، امير يعغوب خان از سلطنت خلع و توسط انگليسها به هند فرستاده شد .
2/12/1879 میلادی، فتواي جهاد عليه قواي انگليس صـــادر گـــرديد.
12/11/1893 میلادی، معاهده‌اي ميان امير عبدالرحمن خان و ديورند در کابل به امضا رسيد .
جون 1895 میلادی، قواي امير عبدالرحمن خان به قيادت سپه سالار غلام حيدر خان به مناطق کافرستان حمله کردند .
16/1/1896 میلادی، امير عبدالرحمن خان بخاطر فتح کــافرستان و باميان روزي جشن شادي بــر پا کـــرد .
1/10/1901 میلادی، اميـــر عبد الرحمن خان در باغ بالا کـــابل وفـــات يافت .
3/10/1901 میلادی، حبيب الله پســر ارشــد عبــدالرحمن خان پادشاه افغانستان شـــد .
21/3/1905 میلادی، قراردادي ميان افغانستان و دولت بريتانيا کــه بنام معاهــده خــال شهرت يافت در کابل امضا شـــد .
11/1/1906 میلادی، اولـــين شماره جــريده سراج الاخبار منتشــر شــد .
7/8/1914 میلادی، دولت بريتانيا نامه اي به پادشاه افغانستان فرستاد و از او خواست تا در جنگ متحــدين يعني جنگ اول جهاني سياست بيطرفي اش را حفظ نمايـــد .
21/10/1914 میلادی، اعلاميه بيطــرفي افغانستان در جنگ دوم جهاني صادر گـــرديد.
22/8/1915 میلادی، هيات آلمان ــ ترکي بخاطر کشاندن افغانستان به جنگ جهاني وارد هـــرات شدند .
7/9/1915 میلادی، هيات نظامــي آلمان هــرات را به قصد کابل ترک کردند .
24/1/1916 میلادی، امير حبيب الله پادشاه افغانستان پيمان بيطرفي کشور را در جنگ دوم جهاني امضا کــرد .
8/7/1918 میلادی، حکومت بريتانيه به امير حبيب الله اطلاع داد که مبلغ ده مليون کالدار به رسم پاداش که شاه اعلام بيطرفي در جنگ کرده بود پرداخت ميشود .
2/2/1919 میلادی، امير حبيب الله طي نامه اي از نائب السلطنه هند بريتانيوي خواست تا آزادي افغانستان را مورد بحث قرار دهد .
21/2/1919 میلادی، امير حبيب الله پادشاه افغانستان در کله گــوش ولايت لغمان توسط شخص ناشناس به قتل رسيد .
21/2/1919 میلادی، سردار نصرالله برادر امير حبيب الله در جلال آباد خود را پادشاه افغانستان اعلان نمود.
23/2/1919 میلادی، امـــان الله پسر حبيب الله در کابل اعلان پادشاهـــي کـــرد.
24/2/1919 میلادی، امير امان الله خان در جمعي از اهالي شهــر کابل ظاهـــر شده و استقلال افغانستان را اعلان کـــــرد .
28/2/1919 میلادی، نصرالله خــان در نامــه اي از ادعای پادشاهي صــرف نظــر کــرد و با امان الله خان بيعت نمــــود.
7/4/1919 میلادی، امـــان الله خان نامه اي به لينين فـــرستاد و اولين تماسش را با دولت شوروي بر قـــرار ساخت .
4/5/1919 میلادی، سومين جنگ افغان و انگليس کـــه به جنگ استقلال مشهور است آغــاز گـــرديد.
28/5/1919 میلادی، قــواي اتگليس و افغان به آتش بس توافق کـــردند.
3/7/1919 میلادی، متارکه ميان افغان و انگليس اعلام گـــرديد .
8/8/1919 میلادی، معاهده صلح ميان افغانستان و حکومت بريتانيه در شهر راولپندي امضا گرديد .
17/4/1920 میلادی، کنفرانسي ميان هيات افغاني و بريتانوي در ميسوري آغاز شــد .
18/9/1920 میلادی، امان الله خان اولين پيام تلگرامي اش را توسط ماشيني که از طــرف شوروي برايش هديه داده شده بود به لنين فرستاد .
20/10/1920 میلادی، هيات افغاني وارد بخارا شد و حکومت شوروي را در آن ديــار به رسميت شناخت .
28/2/1921 میلادی، معاهـــده دوستي بين افغان و شوروي در مسکــو به امضا رسيــد .
10/4/1923 میلادی، اولين قانون اساسي افغانستان که بنام نظامنامه اساسي دولت افغانستان ياد ميشد از طرف لويه جــرگه در جلال آباد به تصويب ر سيد .
مي 1924 میلادی، قيامي در شهر خوست به رهبري ملا عبدالله مشهور به ملا لنگ عليه حکومت امان الله خان آغاز شد .
30/1/1925 میلادی، رهبران قيام خوست به شمول ملا لنگ از طرف افراد وفادار به امان الله خان دستگير شــــدنـــد.
5/5/1927 میلادی، اولين شماره جـــريده انيس در کابل انتشار يافـت .
29/8/1928 میلادی، لويه جـــرگه توسط امان الله خان در پغمان افتتاح شــــد .
14/1/1929 میلادی، افـــراد حبيب الله کلکانـــي به کابل حمله کـــردند .
14/1/1929 میلادی، امان الله خان از مقام سلطنت استعفا و به جاي او معين السلطنه عنايت الله خان اداره امور را بدست گــرفت .
17/1/1929 میلادی، عنايت الله خان بعـــد از سه روز پادشــاهــي استعفا داد .
18/1/1929 میلادی، ارگ شاهـــي توسط افراد حبيب الله کلکاني تصرف شــد .
19/1/1929 میلادی، حبيب الله کلکاني به حيث پادشاه افغانستان به تخت سلطنت نشست .
20/2/1929 میلادی، امير حبيب الله کلکاني اولين بيانيه اش را به حيث پادشاه افغانستان در داخل ارگ ايراد نمود.
8/3/1929 میلادی، محمد نادرشاه ،هند بريتانوي را به قصد افغانستان ترک نمود و به پکتيا داخل شد .
26/3/1929 میلادی، امان الله خان با قواي پانزده هزار نفري قندهار را به قصد کابل ترک کرد .
15/4/1929 میلادی، جنگ سختي ميان قواي امان الله خان و طرفداران حبيب الله کلکاني در نزديک غزني در گرفت.
23/5/1929 میلادی، امـــان الله خان پادشاه مخلوع افغانستان از کشور بيرون شد .
7/8/1929 میلادی، اولين جريده اصلاح منتشر شد .
13/10/1929 میلادی، قواي محمد نادر در کوههاي اطراف کابل سنگر گرفته ارگ را گلوله باران کــردند .
1/2/1757 میلادی، نيروهاي احمد شاه مقاومت مـــردم مرهته را درهم شکستاندند.
15/19/1929 میلادی، امير حبيب الله کلکاني کابل را به قصد شمالي ترک نمود .
16/10/1929 میلادی، محمد نادر خان طي مراسمي به حيث پادشاه افغانستان تعين شد.
17/10/1929 میلادی، محمد نادرشاه امــر حمله به شمالي را صادر نمود .
اکتوبر 1929 میلادی، درخواست نادرشاه از حبيب الله کلکاني جهت تسليم نمودنش به حکومت که شامل بخشش حبيب الله کلکاني مي شد البته تسليم شدن کلکاني با پا در مياني حضرت کابل و امضا نادر خان بالاي قران کريم صورت گرفت .اما به وعده وفا نشد .
2/11/1929میلادی، حبيب الله کلکاني که خود را تسليم نموده بود با عده اي از يارانش در داخل ارگ شاهي اعدام شد .
15/11/1929 میلادی، کابينه جديد افغانستان به صدارت سرادار محمد هاشم تشکيل گرديد .
25/6/1931 میلادی، معاهده اي بنام بيطرفي و عدم تجاوز متقابله ميان افغانستان و شوروي در نه ماده در کابل به امضا رسيد.
31/10/1931 میلادی، قانون اساسي افغانستان که بنام اصول اساسي دولت افغانستان ياد ميشد در يکصد و ده ماده به تصويب رسيد.
24/8/1932 میلادی، تقسيمات جديد اداري افغانستان اعلان گرديد و کشور به پنج واحد بزرگ و چهار واحد کوچک تقسيم گرديد .
8/11/1933 میلادی، محمد نادرشاه پادشاه افغانستان توسط متعلمي بنام عبــدالخالق به قتل رسيد.
8/11/1933 میلادی،محمد ظاهر به حيث پادشاه افغانستان تعين گرديد .
8/11/1933 میلادی، سردار محمد هاشم به تشکيل کابينه موظف گرديد .
15/12/1933 میلادی، محکمه اي در کابل داير شد و عبدالخالق را با عده اي از دوستان و اقاربش به اعدام محکوم نمود .
25/9/1934 میلادی، افغانستان به عضويت سازمان نو تشکيل جامعه ملل در آمد .
29/3/1936 میلادی، نخستين معاهده مودت بين افغانستان و ايالات متحده آمريکا در لندن به امضا رسيد .
7/7/1937 میلادی، پيماني ميان نمايندگان چهار کشور افغانستان ، ايران ، ترکيه و عراق به منظور استقرار صلح و امنيت در شرق نزديک ، عدم تعرض ، تشديد روابط و همکاري هاي متقابل در ده ماده در قصر اسدآباد به امضا رسيد.
6/9/1939 میلادی، حکومت افغانستان توسط فرمان شاهي بيطرفي اش د ر جنگ دوم جهاني اعلام نمود .
19/10/1941 میلادی، بنابر درخواست متحدين در جنگ دوم جهاني حکومت افغانستان به اخراج آلمانها و ايتالوي هاي مقيم کشور موافقت کـــرد .
9/11/1946 میلادی، افغانستان به عضويت سازمان ملل متحــد در آمد.
30/9/1947 میلادی، نمايندگان افغانستان در سازمان ملل متحد در برابر پذيرش پاکستان در آن سازمان راي مخالف دادنـــــــد.
20/4/1950 میلادی، تظاهرات عظيمي بخاطر مداخله غير قانوني وزارت داخله در امور انتخابات در شهر کابل به راه افتــــاد .
25/2/1953 میلادی، اتحاد شوروي به موجوديت کارشناسان ملل متحد در شمال کشور رسماً به افغانستان اعتراض نمود .
20/9/1953 میلادی، کابينه سردار محمد داود اعلان گـــرديد .
30/3/1955 میلادی، تظاهرات گسترده اي در مقابل سفارت پاکستان براه افتاد .
1/5/1955 میلادی، پاکستان از حکومت افغانستان خواست تا تمام قونسلگيري هايش را در آن کشور مسدود کند .
4/5/1955 میلادی، به دنبال خرابي اوضاع ميان افغانستان و پاکستان حکومت به قواي نظامي اش امر سفر بري داد.
14/7/1955 میلادی، افغانستان به عضويت بانک جهاني و صندوق جهاني پول در آمـــد .
3/3/1963 میلادی، محمد داود خان صدر اعظم افغانستان استعفا نامه اش را به شاه پيش کـــرد .
7/3/1963 میلادی، فرمان شاهي صادر شده و محمد داود خان از پست صدارت بر طرف شد .
7/3/1963 میلادی، داکتر محمد يوسف به حيث صدراعظم جديد موظف به تشکيل کابينه شد .
20/7/1963 میلادی، قونسلگيري هاي افغانستان در شهر هاي کويته و پيشاور دوباره باز شد .
12/10/1963 میلادی، ليوند برژنف صدر هيات رئيسه شوراي عالي اتحاد شوروي به کابل سفر کرده و سنگ تهداب انستيتيوت پوليتخنيک کابل را گذاشت .
1/7/1964 میلادی، جنرال محمد ايوب رئيس جمهور پاکستان از کابل ديدار به عمل آورد .
9/9/1964 میلادی، لويه جـــرگه به منظور تصويب قانون اساسي جديد در کابل داير گرديد .
20/9/1964 میلادی، اعضاي لويه جرگه قانون اساسي جديد را تصويب کــــردند .
9/9/1965 میلادی، قــانون مطبوعات به مـــرحله اجرا قـــرار گــرفت .
24/9/1965 میلادی، کار انتخابات اعضاي ولسي جرگه کـــه تعداد آنها به 216 تن ميرسيد به اتمام رسيد .
24/10/1965 میلادی، داکتر محمد يوسف به شورا رفت تا براي حکومت اش راي اعتماد بگيرد ولي تالار از طرف محصلين و متعلمين اشغال گـــرديده بود .
25/10/1965 میلادی، پوليس بر تظاهرات محصلين و متعلمين در خارج تالار شورا آتش گشود و در اثر آن يک تن کشته و چند تن زخمي شدند .
29/10/1965 میلادی، داکتر محمد يوسف از پست صدرات استفعا و به جای او هاشم ميوند وال به حيث صدراعظم تعيین شد .
4/12/1965 میلادی، افغانستان به عضويت بانک آسيائي در آمـــد .
31/5/1967 میلادی، مسوده قانون احزاب از طرف مجلس سنا تصويب شـــد .
11/10/1967 میلادی، محمد هاشم ميوند وال از پست صدارت استفعا و به عوض او عبدالله يفتلي مامور گشت تا زمان تعيین صدر اعظم جديد ، امور حکومت را اداره کند .
1/11/1067 میلادی، نور احمد اعتمادي به حيث صدر اعظم افغانستان تعیين شد .
16/5/1971 میلادی، نور محمد اعتمادي از عهده صدارت استفعا داد .
8/6/1971 میلادی، داکتر عبدالظاهر به حيث صدر اعظم افغانستان تعيین گرديد .
25/9/1972 میلادی، داکتر عبدالظاهــــر از عهده صـــدارت استعفا کـــرد .
7/12/1972 میلادی، محمد موسي شفيق وزير خارجه افغانستان به حيث صدر اعظم تعيین شد .
13/3/1973 میلادی،قرار دادي ميان افغانستان و ايران که بنام معاهده آب هلمند ياد ميشود در کابل به امضا رسيد .
17/7/1973 میلادی، سردار محمد داود خان به کمک افسران و سربازان اردو دست به کودتا زد نظام شاهي را سرنگون و جمهوريت را تاسيس کرد .
22/8/1973 میلادی، محمد داود خان رئيس جمهور افغانستان طي بيانيه اي خط مشي نظام جمهوري را بيان کـــرد.
21/9/1973 میلادی، محمد هاشم ميوند وال صدر اعظم پيشين افغانستان به اتهام کودتا عليه نظام دستگير شد.
1/10/1973 میلادی، راديو کابل اعلان کــرد که محمد هاشم ميوند وال در سلول زندان خودکشي کــرده است .
4/5/1974 میلادی، استاد غلام محمد نيازي رهبر نهضت اسلامي و عده اي از طرفدارانش توسط پوليس و قواي امنيتي دستگير شد .
4/6/1974 میلادی، محمد داود خان رئيس جمهور افغانستان بيرق جديد را بر فراز قصر رياست جمهوري برافراشت .
21/5/1975 میلادی، اعضاي نهضت اسلامي افغانستان بالاي ولسوالي سر خرود ولايت ننگرهار حمله نموده دواير دولتي را اشغال و بعد از زد و خورد اندکي فرار کـــردند .
12/3/1976 میلادی، پوهنتون پنجاب هنــــد سند د کتوراي افتخاري را به محمد داود خان رئيس جمهور افغانستان اهـــدا کــرد .
3/7/1967 میلادی، ایندرا گاندي صدر اعظم هند، از کابل ديدن کـــرد .
28/12/1967 میلادی، محمد داود خان رئيس جمهور افغانستان طي فرماني از مردم خواست تا نمايندگان شانرا براي لويه جرگه انتخاب نمايند .
30/1/1977 میلادی، لــويه جـــرگه بخاطر بحث روي قانون اساسي و انتخاب رئيس جمهور قانوني افغانستان داير گرديد و محمد داود خان آنرا افتتاح کـــرد .
14/2/1977 میلادی، قانون اساسي جمهوري افغانستان در 13 فصل و 136 ماده از طرف اعضاي لويه جرگه به تصويب رسيـــــد .
15/2/1977 میلادی، محمد داود خان از طرف اعضاي لويه جرگه به حيث رئيس جمهور انتخاب شـــد .
24/2/1977 میلادی، قانون اساسي جديد افغانستان توسط رئيس جمهور توشيح شـــد .
10/10/1977 میلادی، جنرال ضيا الحق رئيس حکومت نظامي پاکستان جهت گفتگو با رئيس جمهور افغانستان وارد کابل شد و با محمد داود خان ملاقات کـــــرد .
16/11/1977 میلادی، علي احمد خـــرم وزير پلان افغانستان در دفتر کارش به قتل رسيد .
2/4/1978 میلادی، محمد داود خان جهت مذاکره با رهبران عربستان سعودي و کو يت و مصر به آن کشور ها سفر کـــرد .
17/4/1978 میلادی، مير اکبر خيبر يکي از رهبران جناح پرچم حزب ديموکراتيک خلق افغانستان در کابل به قتل رسيد.
19/4/1978 میلادی، هنگام انتقال جسد مير اکبر خيبر براي دفن، هواداران حزب ديموکراتيک خلق افغانستان تظاهرات گسترده اي در شهر کابل براه انداختند .
26/4/1978 میلادی، راديو کابل اعلان کــرد که چند نفر به جرم توهين به دولت گرفتار شده اند .درميان گرفتار شدگان نورمحمد تــره کي و ببرک کارمل رهبران حزب دمکراتيک خلق افغانستان نيز شامل بودند.
27/4/1978 میلادی، افسران و سربازان وفادار به حـــزب ديموکراتيک خلق افغانستان عليه محمد داود خان دست به کودتای نظامي زدند .
28/4/1978 میلادی، محمد داود خان با برادر و اعضاي خانواده شان در قصر رياست جمهوري از طرف کودتاچيان کشته شدند .
30/4/1978 میلادی، اولين فرمان شوراي انقلابي صا در گرد يد .نا م رسمي جمهوري افغانستان به جمهوري د يموکراتيک خلق افغانستان تبد يل شد و نور محمد تره کي به حيث رئيس شوراي انقلابي اعلا م گرد يد .
30/4/1978 میلادی، اتحا د شوروي منحيث اولين کشور جمهوري د يمو کراتيک خلق افغا نستان را به رسميت شناخـت .
1/5/1978 میلادی، فرمان شماره د و شوراي انقلابي صادر و طي آن کابينه جد يد جمهوري خلق افغانستان اعلا ن گـــرديد .
14/5/1978 میلادی، شوراي ا نقلا بي د ر سومين فرمان خويش قانون اساسي سال 1977 را ملغي اعلا م کـــرد .
22/5/1978 میلادی، ا هـــا لي د ره ويگل نورستان با قيام علني مخالفت شانرا با حکومت جد يد اظهار کـــرد ند .
12/6/1978 میلادی، چهارمين فرمان شوراي انقلابي مبني بر تغيیر بيرق و نشان دولتي افغا نستان صاد ر گـــر د يد .
14/6/1978 میلادی، شوراي ا نقلابي د ر پنجمين فرمان؛ تا بيعت يک عده از خانواده سلطنتي که به خانوا ده آل يحيي مشهورند سلب نمود .
17/7/1978 میلادی، بيروان سياسي کميته مرکزي حزب د يمو کراتيک خلق افغانستان تشکيل جلسه د ادند و عده اي از رهبران جناح پرچم را به عنوان سفراي کشور هاي مختلف تعين نمودند .
12/7/1978 میلادی، فرمان شماره شش حکومت مبني بر الغاي سود و سلم و طلب دهقانان بر مالکان زمين صاد ر گــــرديد .
17/8/1978 میلادی، عبدالقادر وزير دفاع ، جنرال شاهپور احمد زي لوي درستيز ، و مير علي اکبر رئيس شفاخانه جمهوريت به راه اندازي کودتا متهم و به زندان انداخته شدند .
23/8/1978 میلادی، عده اي از رهبران جنا ح پرچم به اتهام دست داشتن در کودتا عليه حکومت نور محمد تره کي دستگير شدند .
9/9/1978 میلادی، جنرال ضيا الحق رئيس جمهور پاکستان به افغانستان آمده و با نور محمد تره کي ملاقات کـــرد.
17/10/1978 میلادی، فرمان شماره هفت حکومت راجع به مهـــر زنان اعلان گـــرديد .که مبلغ سه صد افغاني مي شد.
19/10/1978 میلادی، نور محمد تره کي بيرق جديد افغانستان را بر فراز قصر رياست جمهوري بر افراشت .
27/11/1978 میلادی، به اساس اعلان راديو کابل شش تن از رهبران جناح پرچم به شمول ببرک کارمل که به حيث سفراي افغانستان در کشور هاي مختلف ايفاي وظيفه ميکردند قصد توطئه عليه دولت را داشته از وظايف شان سبک دوش گرديدند .
28/11/1978 میلادی، فرمان شماره هشت حکومت درباره اي اصلاحات ارضي صادر شد .
5/12/1978 میلادی، قرار داد همه جانبه همکاري بين نور محمد تره کي و ليوند بر ژنف در مسکو به امضا رسيد .
14/2/1979 میلادی، ادلف دابز سفير ايالات متحده آمريکا در شهر کابل به قتل رسيد .
13/2/1979 میلادی، عده اي از علما ديني افغانستان در شهر پيشاور پاکستان دور هم جمع شده فتواي جهاد عليه حکومت کابل را صادر کردند .
15/3/1979 میلادی، افسران و سربازان حکومتي و مردم سلحشور هرات عليه حکومت نور محمد تره کي قيام نموده دواير و تاسيسات نظامي را تصر ف و دهها افسر طرفدار حکومت و مشاورين روس آنجا را کشتند . در اين قيام خونين بيست و چهار هزار تن از مردمان هرات شهيد شدند روح اين آزاد مردان شاد باد.
17/3/1979 میلادی، نور محمد تره کي در يک تماس تليفوني از الکس کاسگين صدر اعظم وقت شوروي خواست تا با ارسال سرباز و اسلحه قيام کنندگان را در هرات سرکوب کنند.
27/3/1979 میلادی، حفيظ الله امين به حيث صدر اعظم افغانستان تعیين گرديد.
27/3/1979 میلادی، عساکر و صاحب منصبان فرقه ننگرهار عليه حکومت کابل قيام کردند.
29/5/1979 میلادی، پوهاند غلام محمد نيازي رهبر نهضت اسلامي افغانستان با جمعي از هوادارانش در زندان پلچرخي اعدام شدند .
20/5/1979 میلادی، به دنبال اعدام اعضاي نهضت اسلامي افغانستان قيامي در داخل زندان پلچرخي صورت گرفت که دست کم حدود يکصد و چهل تن از زنداني ها به جرم دست داشتن در قيام اعدام شدند.
23/6/1979میلادی، مـــردم شهرکابل در منطقه جاده ميوند و چنداول دست به قيام عمومي زدند .
15/ 8/1979 میلادی، افسران و سربازان قرارگاه بالا حصار کابل عليه حکومت شوريدند .
14/12/1979 میلادی، زد و خوردي در داخل ارگ رياست جمهوري ميان طرفدارن نور محمد تره کي و حفيظ الله امين به وقوع پيوست .
16/9/1979 میلادی، بر کناري نور محمد تره کي از مقام رهبري حزب خلق و حکومت افغانستان اعلا ن شد و به جاي آن حفيظ الله امين بر ار يکه قد رت تکيه زد .
9 /10/1979 میلادی، نورمحمد تره کي بدست طرفدارن حفيظ الله امين توسط بالشت خفه و بعداًً راديو کابل اعلان کرد که نور محمد تره کي در اثر مريضي درگذشت.
16/12/1979 میلادی، اتحاد شوروي چند واحد نظامي خود را در سر حدات افغانستان جابجا ساخت.
22/12/1979 میلادی، تعدادي از سربازان شوروي در ميدان هوائي بگـــرام پياده شدند .
27/12/1979 میلادی، سربازان شوروي به قصر دارالامان ، تپه تاج بيگ و راديو تلويزيون حمله کرده حفيظ الله امين با عده اي از اعضاي خانواده و محافظين اش را کشتند .
30 12/ 1979 میلادی، اولين کنفرانس مطبوعاتي ببرک کارمل پس از تجاوز شوروي به افغانستان در قصر چهلستون کابل دايـــــر گــــرديد.
30/12/1979 میلادی، راديو کابل اعلان کــــرد که حفيظ الله امين محاکمه و اعدام شد .
31/12/1979 میلادی، کابينه حکومت جديد اعلان گرديد .ببرک کارمل به حيث منشي عمومي کميته مرکزي حزب ديموکراتيک افغانستان رئيس شوراي انقلابي و نخست وزير اعلان شد .
5/1/1980 میلادی، شوراي امنيت سازمان ملل متحد روي مسله افغانستان تشکيل جلسه داد .از جمله پانزده عضو شورا سيزده عضو آن ، خروج فوري نيروهاي شوروي از افغانستان را تقاضا کردند .
22/2/1980 میلادی، هزاران تن از اهالي شهر کابل به خيابانها بر آمده و با نعره هاي تکبير مخالفت شان را با حضور نيروهاي شوروي ابراز داشتند .و هليکوپترها و سربازان حکومتي بر آن ها آتش گشودند که صدها کشته و زخمي بجا ماند .
21/4/1980 میلادی، ببرک کارمل بيرق جديد افغانستان را بر فراز قصر رياست جمهوري برافراشت .
2/3/1981 میلادی، يک فروند طياره خطوط هوائي پاکستان که از شهر کراچي پرواز کرده بود توسط افراد مسلح که خود را مربوط گروه الذوالفقار مي ناميدند ربوده شده و به ميدان هوائي کابل فرود آمـــــد .
10/6/1981 میلادی، سلطان علـــي کشتمند به حيث صدر اعظم افغانستان اعلان گـــرديد .
15/6/1981 میلادی، کنگره موسس جبهه ملي پدر وطن در کابل داير گـــرديد.
11/7/1981 میلادی، حکومت کابل لايحه سابق را تعديل و سن سربازي را پائين آورد .
20/9/1981 میلادی، رهبران مهاجرين و سران قومي افغانستان لويه جرگه خارج از کشور را در شهر کويته پاکستان داير کــردند تا راجع به زعامت جهاد و آينده کشور بحث و گفتگو کنند .
27/12/1981 میلادی، رونالد ريگان رئيس جمهور آمريکا پيشنهاد نمود که تا بيست و يک مارچ مطابق اول حمل بنام روز همبستگي با مردم افغانستان تجليل شــود .
21/10/1982 میلادی، احمد شاه مسعود قوماندان نيروهاي مجاهدين براي نخستين بار از جامعه بين المللي تقاضا کرد تا به اهالي دره پنجشير که در اثر جنگ هاي پي د ر پي دو سال گذشته و محاصره اقتصادي به خطر قحطي روبرو اند هرچه زود تر کمک هاي غذائي ارسال کنند .
25/11/1982 میلادی، انفجار بمب مهيبي سينما پامير کابل و ساختمانهاي اطراف آنـــرا شديداً تکان داد.
19/1/1983 میلادی، پروفيسور صبغت الله مجددي رئيس اتحاد مجاهدين افغانستان از يک حادثه سوي قصد در پيشاور جان سالم به در برد .
1/1/ 1984 میلادی، حکومت کابل لايحه جديد جلب عسکری را اعلان کرد .بر اساس اين تصميم حکومت ، جوانان هیجده ساله به خدمت زير بيرق جلب شدند.
21/4/1984 میلادی، نيروهاي شوروي و حکومت کابل هفتمين حمله وسيع شان را به دره پنجشير آغاز کردند.
25/2/1985 میلادی، ميخائيل گورباچوف رهبر شوروي بيست وهفتمين کنگره حزب کمونيست شوروي را افتتاح کرد. در سخنراني اش جنگ در افغانستان را زخم خونين براي اتحاد شوروي خواند .
23/4/1985 میلادی، ببرک کارمل جر گه رهبران قبايل را در کابل افتتاح کــــرد .
21/4/1986 میلادی، حکومت آمريکا دادن اسلحه ضد هوائي استنگر را به مجاهدين منظور کــــرد .
3/5/1986 میلادی، ببرک کارمل عنواني کميته مرکزي حزب ديموکراتيک خلق افغانستان نامه اي نوشت و استعفاي خويش را از سمت منشي عمومي کميته مرکزي حزب تقاضا کـــرد .
4/5/1986 میلادی، پلنيوم هجدهم کميته مرکزي حزب ديموکراتيک افغانستان داير گرديد و داکتر نجيب الله به حيث منشي عمومي کميته مرکزي حزب انتخاب شد .
18/7/1986 میلادی، محکمه اي در کابل داير گرديد و شش تن از قوماندانان ارشد مجاهدين؛ هــر يک احمد شاه مسعود و پناه خان قوماندانان ولايت پروان، اميراسماعيل خان و علاالدين خان قوماندانان ولايت هرات ، مولوي جلال الدين حقاني قوماندان ولايت پکتيا ، سيد منصور حسين يار قوماندان ولايت بغلان را غياباً به اعـــدام محکوم کـــرد .
5/11/1986 میلادی، مجمع عمومي سازمان ملل متحــد با اکثريت يکصد و بيست و دو راي، خروج شوروي از افغانستان را تقاضا نمـــود .
1/1/1987 میلادی، در کابل اعلان گرديد که آتش بس يک جانبه ميان حکومت کابل و مجاهــدين سر از تاريخ پانزده جنوري عملـــي ميگردد .
20/7/1987 میلادی، داکتر نجيب الله رئيس جمهور افغانستان با ميخائيل گورباچوف در مسکو ملاقات نمود.
11/7/1987 میلادی، اجتماع بزرگي از قوماندانان مجاهدين افغانستان به رياست اميراسماعيل خان در يکي از نقاط کوهستاني ولايت غور تشکيل شــد. اين اجتماع بنام جلسه ساغـــر شهرت يافت .
30/11/1987 میلادی، لويه جرگه در شهر کابل تشکيل شد تا روي قانون اساسي جديد افغانستان بحث کند .
14/4/1988 میلادی، توافقات ژينوا بين نمايندگان افغانستان، پاکستان ،اتحاد شوروي و آمريکا به امضا رسيد .
15/5/1988 میلادی، به دنبال امضا موافقات ژنيف اولين دسته از عساکــر شوروي جلال آباد را به قصد شوروي ترک کرد ند .
18/5/1988 میلادی،با عبور کاروان سربازان شوروي از پل دريا آمو سلسله خروج نيروهاي آن کشور از افغانستان آغاز يافت .
27/ 5/1988 میلادی، محمد حسن شرق به حيث صدر اعظم افغانستان تعیين گـــرديد .
27/1/1989 میلادی، اکثر کشور هاي غـــربي و جاپان سفارت خانه هاي شان را درکابل بستند .
15/2/1989 میلادی،با عبور جنرال بوريس گروموف فرمانده لشکر چهلم نيروي شوروي از پل آمو حضور عساکر آن کشور در افغانستان به پايان رسيد .
20/2/1989 میلادی، سلطان علي کشتمند بار دوم به حيث صدر اعظم افغانستان تعيین شد .
7/3/1989 میلادی، حمله بزرگ مجاهـــدين به خاطر تسخير شهـــر جلال آباد آغاز شــد .
10/3/1989 میلادی، اولين جلسه کابينه حکومت موقت مجاهــدين افغانستان در منطقه شيوه مربوط ولايت پکتيا بر گزارش شـــد .
10/3/1989 میلادی، عربستان سعودي من حيث اولين کشور حکومت موقت مجاهدين را به رسميت شناخت .
7/4/1989 میلادی، امريکا شخصي بنام پيترتامسن را به حيث سفير آن کشور نزد مجاهــدين افغانستان معرفي کـــرد .
20/5/1989 میلادی، داکتر نجيب الله لويه جــرگه را که در کابل ترتيب يافته بود افتتاح کـــرد .
5/8/1989 میلادی، گلبدين حکمتيار طي کنفرانس مطبوعاتي حکومت موقت مجاهدين را بي اعتبار خوانده و از عهده وزارت خارجه مجاهدين استفعا کــرد .
6/3/1990 میلادی، جنرال شهنواز تني وزير دفاع افغانستان دست به کو تا نافرجام زد .
7/3/1990 میلادی، شهنواز تني با عده اي از رهبران کود تا نا فرجام توسط طياره نظامي از افغانستان فرار و به پاکستان رفت .
7/5/1990 میلادی، فضل الحق خالقيار به حيث صدر اعظم افغانستان تعيین شــد .
28/5/1990 میلادی، لويه جرگه د رکابل د اير شد تا روي تعد يلا ت قانون اساسي بحث و گفتگو کنند .
11/11/1990 میلادی، پروفيسور مجددي رئيس حکومت موقت مجاهدين عازم جبهات ولايت باستاني هــرات شد .
31/3/1991 میلادی، شهر خوست بدست مجاهــدين سقوط کــرد.
19/5/1991 میلادی، قواي عظيمي از نيروهاي زميني و هوايي حکومت کابل بر مرکز فرماندهي امير اسماعيل خان در ولايت هرات حمله کردند .اين حمله بعد از شش ماه جنگ سخت به شکست نيرو هاي حکومتي منجر شد .
21/5/1991 میلادی، سرمنشي ملل متحــد طرح پنج فقره اي را براي حــل منازعات افغانستان پيشنهاد کــرد .
13/9/1991 میلادی، وزراي خارجه امريکا و شوروي قطعنامه اي را به تصويب رساندند که به اساس آن قطع ارسال اسلحه به طــرفين درگير افغانستان از اول جنوري سال نود و دو عملــي گردد.
5/11/1991 میلادی، يک خبرنگار پرتغالي هنگام مصاحبه با محمد ظاهر شاه سابق افغانستان در منزلش حومه شهر روم ايتاليا با چاقو حمله کرد .شاه سابق با برداشتن جراحات جزئي جان به سلامت برد .
11/11/1991 میلادی، نخستين هيت مجاهــدين به سرپرستي برهان الدين رباني بنا به دعوت حکومت شوروي براي بار اول به مسکو رفت .
15/11/1991 میلادی، اعلاميه مشترکي هيات مجاهدين و مقامات شوروي در شهر مسکو به نشر رسيــــد.
15/1/1992 میلادی، افسران و سر بازان اردوي حکومت افغانستان در شهرک مرزي حيرتان به رهبري جنرال عبدالمومن عليه حکومت داکتر نجيب الله قيام کــردند.
15/3/1992 میلادی، ولايت سمنگان به دست مجاهدين سقو ط کرد .
18/3/1992 میلادی، شهر مزار شريف با همکاري جنرال دوستم و مجاهدين از تصرف حکومت مرکزي افغانستان بيرون شد .
20/3/1992 میلادی، گروه هاي مخالف داکتر نجيب در شهر مزار شريف تجمع و سازمان جنبش ملی- اسلامي افغانستان را به رهبري جنرال دوستم بنیاد نهادند .
14/4/1992 میلادی، مجاهدين تحت فرمان احمد شاه مسعود کنترول ميدان نظامي بگرام را به دست گرفتند .
16/4/1992 میلادی، عبدالوکيل وزير خارجه حکومت کابل به پروان رفت تا با احمد شاه مسعود درباره انتقال قدرت به مجاهدين مذاکره نمايد.
16/4/1992 میلادی، داکتر نجيب الله به دفتر سازمان ملل متحد در کابل پناه برد.
18/4/1992 میلادی، ولايت هــرات به دست مجاهدين به رهبري امير اسماعيل خان فتح شد .
20/4/1992 میلادی، مجاهدين از گروههاي مختلف شهر قندهار تسليم شدند.
23/4/1992 میلادی، شهر هاي جلال آباد گرديز مهترلام و قلعه نو تسليم مجاهدين شد .
24/4/1992 میلادی،رهبران مجاهدين افغانستان بالا ي طرحي موافقت کردند که براساس آن صبغت الله مجددي براي دو ماه به حيث رئيس حکومت انتقالي افغانستان تعيبن شــد .
25/4/1992 میلادی، گروههاي مختلف مجاهدين اداره شهر کابل را بدست گرفتند .و همزمان با آن دور جديدي از جنگ هاي داخلي بر سر قدرت شروع شد .
25/4/1992 میلادی، اولين اعلاميه دولت موقت اسلامي افغانستان مبني بر امنيت شهر کابل صادر شد .همزمان با صادر شد ن اعلاميه، جنگ ميان نيروهاي حزب اسلامي و متحدين جمعیت در اکثر نقاط جنوبي شهر کابل شروع شد و حزب اسلامي مجبور به عقب نشيني به اطراف کابل شد .
28/4/1992 میلادی، صبغت الله مجددي رئيس دولت موقت اسلامي افغانستان با کاروان مجاهدين وارد شهر کابل شد .
28/4/1992 میلادی، مراسم انتقال قدرت به مجاهدين در تالار وزرات خارجه گشايش يافت و فضل الحق خالقيار صدر اعظم دوران حکومت داکتر نجيب الله رسماً حکومت را به آقاي مجددي تسليم کرد .
2/5/1992 میلادی، کابينه جديد حکومت مجاهدين اعلان شد .
22/5/1992 میلادی، صبغت الله مجددي رئيس حکومت موقت افغانستان به ولايت مزار شريف رفته و در آنجا ر تبه ستر جنرالي را به عبد الرشيد دوستم اهدا کــرد .
28/6/1992 میلادی، صبغت الله مجددي زمام امور را به شواري قيادي تسليم کرد و شوراي قيادي استاد رباني را به حيث رئيس حکومت موقت مجاهدين برگزيد .
6/9/1992 میلادی، براي اولين بار سه نفر به اتهام سرقت و قتل در پارک زرنگار کابل در ملاء عام به دار آو يخته شدند.
11/12/1992 میلادی، از روز ماتم ملي بخاطر کشته شدگان جنگ هاي اخير که بين مجاهدين در شهر کابل اتفاق افتاده بود؛ تجليل شـــد .
31/10/1992 میلادی، مدت رياست جمهوري استاد رباني خاتمه يافت ولي انتقال قدرت تا برگزاري شوراي اهل حل و عقد به تاخير افتاد.
29/12/1992 میلادی، شوراي اهل حل و عقد در شهر کابل داير گرديد.
30/12/1992 میلادی، شوراي اهل حل و عقد استاد برهان الدين رباني را به حيث رئيس جمهور حکومت مجاهدين انتخاب نمود.
8/3/1993 میلادی، رهبران مجاهدين افغانستان بعد از امضا موافقتنامه اسلام آباد عازم مکه مکرمه شدند.
21/2/1994 میلادی، سه تبعه افغاني ، شاگردان يک مکتب در پيشاور را به گروگان گرفتند.
22/2/1994 میلادی، ربايندگان هفتاد و چهار شاگرد مکتب، که به اسلام آباد رسيده بودند خواستار ارسال مواد غذائي به شهر جنگ زده کابل شدند .
20/7/1994 میلادی، به ابتکا ر امير اسماعيل خان والي هرات شوراي با اشتراک شخصيت هاي سياسي علمي فرهنگي و نظامي خارج و داخل کشور در شهر هرات داير شد تا راههاي بيرون رفت از بحران افغانستان را بررسي کنند .
1/10/1994 میلادی، کاروان مواد تجارتي پاکستان از طرف قومندانان مجاهدين قندهار تو قیف شد.
10/10/1994 میلادی، گروهي که خود را طالبان مينامند به شهر سر حدي اسپين بولدک حمله کرده و آنرا تصرف نمودند.
5/11/1994 میلادی،گروه نو بنیاد طالبان اکثر مناطق ولايت قندهار را تصرف نمودند.
12/11/1994 میلادی، گروه طالبان کنترول کامل ولايت قندهار را بدست گرفتند و مجاهدين قندهار به طرف هرات فرار نمودند.
10/2/1995 میلادی، ولايت ميدان بعد از در گيري مختصري به دست طالبان سقوط کرد.
11/2/1995 میلادی، طالبان کنترول کامل ولايت لوگر را به دست گرفتند.
19/2/1995 میلادی، طالبــان کنترول شهـــر خوست را به دست گرفتند.
11/3/1995 میلادی، عبدالعلي مزاري رهبر حزب وحدت اسلا مي که به اسارت طالبان در آمده بود در ولايت ميدان به شهادت رسيد .
9/4/1995 میلادی، طيارات روسي بازار تالقان را به شدت بمباران کردند.
17/4/1995 میلادی، طالبان حمله وسيع را بخاطر تصرف ولايت فراه آغاز کردند.
5/9/1995 میلادی، شهر هرات به دست طالبان سقوط کــرد.
26/6/1996 میلادی،گلبدين حکمتيار که به حيث صدر اعظم افغانستان تعيین شده بود به شهر کابل رسيد .
6/7/1996 میلادی، صدر اعظم و وزرا جديد اداء سو گند را به جا آوردند .
11/9/1996 میلادی، شهر جلال آباد به دست طالبان افتاد .
26/9/1996 میلادی، شهر کابل به تصرف طالبان در آمد .
27/9/1996 میلادی، داکتر نجيب الله رئيس جمهور پيشين افغانستان توسط چند مرد مسلح از دفتر سازمان ملل متحد در کابل بيرون کشيده و به محل نا معلوم برده شد .
27/9/1996 میلادی، داکتر نجيب الله و برادرش احمد زي و ياورانش به قتل رسيده و اجسادشان در چهار راهي آريانا به دار آويخته شد .
1/12/1996 میلادی، ببرک کارمل رئيس جمهور افغانستان در شهر مسکو وفات يافت .
18/5/1997 میلادی، جنرال عبدالملک رئيس سياسي جنبش اسلامي افغانستان عليه جنرال دوستم رهبر آن گروه قيام نمود و اداره مزار شريف را به دست گر فت .
24/5/1997 میلادی، شهر مزار شريف به دست طالبان افتاد.
26/5/1997 میلادی، قيام عمومي عليه طالبان در شهر مزار شريف آغاز گرديد.
27/5/1997 میلادی، طالبها بعد از تلفات سنگيني که بر نيرو هاي شان وارد آمد از ولايات شمالي کشور عقب نشيني کردند.
26/10/1997 میلادی، اداره طالبان نام رسمي کشور را به امارات اسلامي افغانستان تبديل کردند.
13/1/1998 میلادی، يک فروند طياره مسافربري مربوط آريانا در نزديکي شهر کو يته پاکستان سقوط کرد.
23/1/1998 میلادی، داکتر محمديوسف صدر اعظم سابق افغانستان در آلمان وفات يافت.
4/2/1998 میلادی، در اثر زلزله شديد در ولايت تخار حداقل پنج هزار تن جان خود را از دست دادند.
19/3/1998 میلادی، يک طياره بوئينگ مربوط شرکت هوائي آريانا در جنوب ولايت کابل سقوط کـــرد .
29/4/1998 میلادی، مذاکرات ميان نمايندگان طالبان و علماي جبهه متحد در اسلام آباد آغاز شد.
8/8/1998 میلادی، طالبان براي بار دوم کنترول شهر مزار شريف را به دست گرفتند.
8/8/1998 میلادی، نه ديپلومات و يک خبر نگار ايراني در قونسلگري آنها در شهر مزار شريف توسط طالبان به قتل رسيـــــــدنـــد.
11/8/1998 میلادی، شهر تالقان ولايت تخار به دست طالبان افتاد .
8/8/1998 میلادی، طالبان دست به قتل عام اهالي و افراد مسلح مزار شريف زدنــد.
20/8/1998 میلادی، دو اردوگاه نظامي در ولايت خوست و ننگرهار هــدف حملات موشکي امريکا قرار گرفت.
1/9/1998 میلادی، دولت اسلامي ايران اعلان کرد که يک مانور بزرگ نظامي را در سرحدات افغانستان اجرا خواهد کــرد.
13/9/1998 میلادی، ولايت باميان به دست طالبان تصرف شد.
فبروري 1999 میلادی، طالبان سر مجسمه باميان را منهدم ساختند.
18/7/1999 میلادی، ملا محمد عمر رهبر طالبان طي اعلاميه اي تحريم امريکا عليه طالبان را محکوم کـــرد .
27/7/1999 میلادی، طالبان حمله وسيع را بخاطر تصرف ولايات شمال کابل براه انداختند.
15/10/1999 میلادی، به دنبال تحريم اقتصادي طالبان پرواز طيارات آريانا به خارج کشور ممنوع اعلان گرديد.
25/10/1999 میلادی، سازمان ملل متحد اعتبار حکومت برهان الدين رباني را به حيث دولت قانوني افغانستان براي يکسال ديگـــر تمديد کــرد .
18/3/2000 میلادی، راديوي طالبان در کابل اعلان کـــرد که مراسم سال نو خلاف شريعت اسلامي است و نبايد تجليل گـــردد.
26/3/2000 میلادی، امير اسماعيل خان والي سابق هرات از زندان طالبان در قندهار فرار کـــرد.
26/2/2001 میلادی، راديو طالبان در کابل فتوائي را به نشر رسانيد که براساس آن بايد تمام مجسمه ها در افغانستان نابود گـــردد.
9/3/2001 میلادی، طالبان مجسمه هـــاي باميان را که يکي از جمله آثار باستاني ناياب در جهان بود تخريب کــردند.
3/4/2001 میلادی، احمد شاه مسعود به دعوت مقامات پارلمان اروپائي به آن قاره سفر کـــرد.
9/9/2001 میلادی، احمد شاه مسعود در منطقه خواجه بها الدين ولايت تخار توسط دو نفر عرب که خود را خبرنگار معرفي کرده بودند به شهادت رسيد.
25/9/2001 میلادی، طالبان سفارت امريکا را در کابل به آتش کشيدند.
7/10/2001 میلادی، عمليات نظامي امريکا در افغانستان آغاز گـــرديد.
26/10/2001 میلادی، طالبان عبدالحق قوماندان سابق مجاهدين را اسير و با همراهانش در ولايت لوگر اعدام کــردند.
9/11/2001 میلادی، شهر مزار شريف به دست نيروهاي جبهه متحد افغانستان فتح شد.
13/11/2001 میلادی، آخرين پايگاههاي نظامي طالبان در اطراف شهر کابل از تصرف آنان خارج شـــد.
16/11/2001 میلادی، اولين دسته از سربازان برتانوي در ميدان هوائي بگرام پياده شدند.
25/11/2001 میلادی، اسيران طالبان و القاعده در داخل قلعه جنگي مزار شريف شوريدند در نتیجه صدها نگهبان و اسير کشته شــــــدند.
2/12/2001 میلادی، يک دسته از سربازان فرانسوي به ميدان هوائي مزار شريف پياده شدند.
5/12/2001 میلادی، حامد کرزي به حيث رئيس اداره موقت افغانستان تعیين گرديد.
6/12/2001 میلادی،جلسه بن به پايان رسيد.

امرا و حکام افغانستان

تاریخ مملکت مستقل جدید افغانستان از سال 1160 هجری قمری ( 1847 .میلادی ) شروع میشود چون بعد از انقراض غوریان افغانستان دیگر بخود سلسله مستقل ندید . غالبا ضمیمه یکی از ممالک معظمه محسوب میشد . چنانکه ابتدا جز دولت ایلخانان ایران و بعد از آن ضمیمه مملکت تیموری بود و پس از برقراری شدن فرزندان بابر در هند و تشکیل دولت مغول در ان سرزمین افغانستان گاهی تعلق به هند داشت و گاهی ایران. ولی اکثر اوقات بین این دو دولت منقسم بود چنانکه کابل و قندهار را تا بعد از مرگ اورنگ زیب امپراطوران مغول در دست داشتند و هرات را پادشاهان ایران.
در سال 1150 هجری قمری (1737 . میلادی) نادرشاه افشار پادشاه ایران کابل و قندهار را گرفت و از آن راه سفر جنگی مشهور خود را بطرف هند انجام داد . بعد از قتل نادرشاه در 1160 هجری(1747 .میلادی ) افاغنه خود را از بار ایران بیرون آورند و احمد خان راکه رئیس قبیله ابدالی یا درانی بود بپادشاهی برخوداختیار کردند واحمد خان مقام وزارت را به جمال خان وارث ریاست قبیله بارکزایی که با قبیله درانی رقابت داشتند واگذاشت و از این تاریخ تا یک قرن بعد این ترتیب محفوظ بود یعنی شاه از قبیله درانی ووزیر از قبیله بارکزایی اختیارمیشد .

خاندان درانی
1160. هجری قمری - احمد